همبستگی بین رنگ دانه گندم با شدت آلودگی به بیماری بلایت فوزاریومی سنبله

به منظور بررسی همبستگی بین رنگ های مختلف بذر با شدت آلودگی به بیماری بلایت فوزاریومی سنبله گندم، در سال زراعی 77-1376 تعداد 121 ژنوتیپ در ایستگاه تحقیقات کشاورزی ساری و 189 ژنوتیپ در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان تحت شرایط سیستم مه پاشی (mist irrigation) کشت گردیدند. پس از چند مرحله اسپرپاشی با قارچ عامل بیماری (آلودگی مصنوعی)، ارزیابی واکنش ژنوتیپ ها به بیماری و نیز تعیین درصد آلودگی دانه ها پس از برداشت محصول انجام شد. میزان مایه قارچ و تعداد دفعات اسپرپاشی و در نتیجه شدت آلودگی در ایستگاه گرگان به مراتب بیشتر از ساری بود. با توجه به دسته بندی ژنوتیپ ها در پنج گروه رنگ سفید سفید، سفید، کرم، قرمز و قرمز تیره ضرایب همبستگی بین گروه های مختلف رنگ با درصد آلودگی سنبله (disease incidence = dic)، درصد آلودگی سنبلچه (disease index = dix) و همچنین درصد آلودگی دانه تعیین شد. دسته های مختلف رنگ ها برای هر سه پارامتر آلودگی با استفاده از روش مقایسه میانگین ها با تعداد نمونه های نامساوی مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج به دست آمده نشان داد که بین رنگ های مختلف در ایستگاه ساری از نظر میزان آلودگی تفاوت معنی داری وجود ندارد ولی در ایستگاه گرگان که شدت آلودگی بالا بود ژنوتیپ هایی با دانه های قرمز، قرمز تیره و پس از آن سفید سفید نسبت به ژنوتیپ های با رنگ دانه سفید و کرم مقاوم تر بودند. از این ویژگی که در شرایط همه گیری شدید تاثیر گذار است می توان برای غربال ژرم پلاسم مقاوم به این بیماری استفاده نمود.